Szyki w kolejnych dniach walki
Większość opisów szyków znajduje się na początku rozdziałów rozpoczynających kolejne dni walki. Wówczas bardowie nie tylko wymieniają szyk bojowy, ale również rozstawiają w jego częściach wojowników wraz z towarzyszącymi im armiami. Czasem przedstawienia te mają znaczenie dla dalszego opisu, gdyż stanowią swoistą mapę dnia zmagań. Są też ciekawym środkiem wizualizacyjnym, pozwalając w kształtach armii dostrzegać figury i zwierzęta sugerowane przez nazwy szyków.
dzień
walki |
szyk Pandawów | szyk Kaurawów |
---|---|---|
1 | vajra | |
2 | krauñca | mahāvyūha |
3 | ardhacandra | garuḍa |
4 | ardhacandra | vyāla |
5 | śyena | makara |
6 | makara | krauñca |
7 | vajra | maṇḍala |
8 | śṛṅgāṭaka | mahāvyūha |
9 | mahāvyūha | sarvatobhadra |
11 | krauñca | śakaṭa |
12 | maṇḍalārdha | suparṇa |
13 | cakra | |
14 | cakraśakaṭa | |
15 | ardhacandra | makara |
16 | ardhacandra | makara |
17 | parānīkabhid | bārhaspatya |
Dziesiątego dnia walki, gdy zostaje pokonany Bhiszma i dnia osiemnastego, gdy toczy się pojedynek Durjodhany z Bhimą nie ma wymienionych szyków bojowych. W kilku innych przypadkach nie jest wspomniana ich nazwa, choć autorzy przedstawiają kolejność ustawienia wojsk, tak jak ma to miejsce w pierwszym dniu bitwy (ustawienie jedenastu akszauhini Kaurawów opisane jest w MBh 6.51).