Maści koni

Bohaterowie eposu identyfikowani są z maścią swoich koni, co czasem znajduje odzwierciedlenie w ich imionach, np. Drona nazywany jest Krwawokonnym (Droṇa – Śonāśva), a Ardźuna Białowierzchowcowym (Arjuna – Śvetavāhana). Opis maści koni bohaterów po stronie Pandawów przedstawia MBh 7.22, dodatkowe fragmenty rozsiane są po całym tekście. Maść koni najczęściej wyrażona jest przez jej porównanie z kwiatem, ptakiem, zwierzęciem lub jakimś innym obiektem o charakterystycznej barwie. Dzięki temu opisy maści koni dużo wnoszą do metaforyki kolorystycznej eposu w ogólności. Zwracają uwagę, jakim obiektom przypisywano znaczące kolory i jaką paletą barw posługiwali się bardowie. W tabeli, tam gdzie jest to możliwe, umieszczamy zdjęcia obiektów, które służą za metaforę źródłową koloru (źródło barwy) i podajemy współczesną możliwą nomenklaturę maści (kasztanowa, siwa, szampańska itd.). W opisie wykazane są również przykładowe cytowania w tekście. Obrazy dla źródła barwy zaczerpnięte zostały z wikimedia, a przykłady umaszczenia koni z: equishop.com oraz genetykaumaszczeniazwierzat.pl.

Maści koni bohaterów

imię	maść	ilustracja	źródło barwy	przykład
Abhimanyu	kasztanowa - płowa, czerwonobrązowa (piśaṅga) - 7.7.26
Arjuna	siwa - biała (śveta) - barwa czapli (balāka) - 7.6.20, 7.75.31
Bhīma	gniada (sabino) barwa antylopy indyjskiej (ṛśya) brązowo-czarna, białe nogi i podbrzusze 7.22.2
Bhīṣma	siwa biała (śveta) 6.78.12
Bṛhatkṣatra	izabelowata (palomino) przydymiona słoma / proso (palāladhūma) 7.22.17
Cekitāna	kremowa (cremello) brunatny jedwab (babhrukauśeya) 2.22.38
Citra	srokata pstrokata / cętkowana (citra) 7.22.56
Citrāyudha	czerwonogniada barwa kwiatu kimśuka (kiṃśukapuṣpa) konie w barwnych wieńcach (citramālya) 7.22.54
Candradeva	siwa jabłkowita (szpak) barwa księżyca (śaśāṅka) 7.22.50
Daṇḍadhāra	izabelowata (palomino) barwa pręcików lotosu (padmakiñjalka) barwa kępy pędów bambusa (śarakāṇḍanibha) 7.22.46
Daṇḍaketu	kremowa (cremello) barwa kurzego jaja (kukkuṭāṇḍa) 7.22.58
Dhṛṣṭadyumna	bułana (myszata) gołębia (pārāvata) 7.19.22, 7.22.33
Dhṛṣṭaketu	tarantowa (płatki śniegu) cętkowana (śabala) barwa jelenia czytala (sāraṅga) 7.22.15
Droṇa	czerwonogniada krwista (śoṇa) 7.7.10
Drupada	kasztanowa (z gwiazdką) żółto-zielona, płowa, rudawa (hari) ze znakiem na pysku (lalāma), 7.22.6
Draupadeya	synowie Draupadi: Prativindhya     siwa (jabłkowita) biała (śveta) o czarnej grzywie (kṛṣṇagrīva) 7.22.20 Sutasoma     izabelowata (palomino) barwa kwiatu fasoli mung (māṣapuṣpa) 7.22.21 Śrutakīrti       kara     - barwa piór kraski orientalnej (cāṣapatra)     - 7.22.25 Śatānīka     izabelowata (palomino) barwa kwiatu damarzyku (śālapuṣpa) barwa wschodzącego słońca (ādityataruṇa) 7.22.23 Śrutasena     kara barwa pawiej szyi (mayūragrīva) barwa pawia (mayūra)  konie mają złote jarzma (kāñcana, yoktṛ)  7.22.24, 7.24.27
Ghaṭotkaca	srokata (calico tabiano) wielobarwna (nānāvarṇa) różnorodne kształty pyska (nānākṛtimukha) 7.7.60
Hemavarṇa (ojciec: Rocamāna)	siwa (szpak różany) barwa płatków lotosu (puṣkarapatra) 7.22.57
Janamejaya (Pāñcalya)	izabelowata (palomino) barwa kwiatu gorczycy (sarṣapapuṣpa) 7.22.44
Karṇa	myszata barwa jasnej chmury (pāṇḍurābhra) barwa gęsi indyjskiej (haṃsa) rydwan jak słońce między chmurami (7.2.36) 7.2.27, 7.107.25
Kāśirāja	myszata barwa żurawia stepowego (krauñca) złocista (hemavarṇa) 7.22.19, 7.22.31
Kekaya (pięciu braci)	czerwonogniada barwa czerwca szelakowego (indragopaka) 7.22.11
Kṣatradeva	siwa (szpak różany) barwa lotosu (padma) o białych plamach wokół oczu (mallikākṣa) 7.22.18
Kuntibhoja (Purujit)	tarantowa z czarną plamą wokół oczu (indrāyudha) 2.22.39
Nakula	szampańska papuzia (śukapatra) 7.22.3
Nīla	kara (srebrna) granatowa (nīla) 7.22.55
Pāñcalya (?)	srokata barwa kwiatu fasoli mung (māṣa) pysk jak księżyc (candramukha) grzbiet jak jogurt (dadhipṛṣṭh) 7.22.45
Pāṇḍya	siwa (szpak różany) barwa kwiatu arusy (āṭarūṣakapuṣpa) białe lub różowe kwiaty z czerwonymi paskami 7.22.59
paṭaccarahantṛ (pogromca złodziei)	szampańska papuzia (śuka) 7.22.53
Rathasena	tarantowa (pręgowana) barwa ciemnych kwiatów grochu (kalāyapuṣpa) w białe i miedziane pasy (śvetalohitarāji) 7.22.52
Rocamāna	tarantowa (płatki śniegu) barwa firmamentu  (antarikṣa) ozdobionego gwiazdami (tārakācitrita) 7.2.40
Sahadeva	kara czarna (kṛṣṇa) barwa chmury (megha) 7.22.4
Sahadeva (Jārāsaṃdhi)	tarantowa cętkowana (karbura) o białych pęcinach (śitipāda) konie okryte złotą siatką (svarṇajāla) 7.2.41
Satyadhṛti (Saucitti)	kasztanowa barwa jutrzenki (aruṇa) o białych pęcinach (śitipādā) konie w złotych napierśnikach (uraśchada, rukmapatra) 7.22.29, 7.22.32
Satyadhṛti  (Kṣaimi)	srokata pstrokata (śabala) konie w złotych wieńcach (jāmbūnadasraja) 7.22.48
Simhasena (Pāñcalya)	gniada (sabino) barwa miedzianego zająca (śaśalohita) w białe pasy (pāṇḍurodgatarāji) 7.22.43
Sudāman	srokata (sabino) barwa łodygi lotosu (puṣkaranāla) pstrokata / cętkowana (citra) 7.22.42
Sukṣatra (Kosala)	kasztanowa brzuch jak ruda kazarka (cakravākodara) konie w złotych wieńcach (hemamāla) 7.22.47
Śaṅkha lub Uttara (ojciec: Virāṭa)	izabelowata (palomino) barwa kurkumy (hāridra) 7.22.10
Śaibya	kara barwa niebieskiej lilii (nīlotpala) konie noszą wielobarwne wieńce (citramālya) wielobarwny rydwan (citraratha) 7.22.51
Śikhaṇḍin	kasztanowa barwa niewypalonej gliny (āmapātra) miedziany wschód słońca (tāmrāruṇa) 7.22.14
Śreṇimant	kremowa (cremello) barwa jedwabiu (kauśeya) grzbiet pokryty złotem (rukmapṛṣṭhāvakīrṇa) 7.22.30
Śukla	siwa biała (śukla) 7.22.49
Vārddhakṣemi	szampańska barwa snopka słomy / prosa (palālakāṇḍa) 7.22.28
Virāṭa	perłowa (perlino) barwa kwiatów patala (pāṭalapuṣpa) 7.22.9
Yudhiṣṭhira	złotoszampańska złotawa (suvarṇa) konie przyozdobione czystym złotem (hemottamapraticchanna) 7.22.5, 7.22.61
Yuyudhāna	myszata stalowa/srebrna (rajata) 7.22.2, 7.73.11