Maści koni

Bohaterowie eposu identyfikowani są z maścią swych koni, co czasem znajduje odzwierciedlenie w ich imionach, np. Drona nazywany jest Krwawokonnym (Droṇa – Śonāśva), a Ardźuna Białowierzchowcowym (Arjuna – Śvetavāhana). Opis maści koni bohaterów po stronie Pandawów przedstawia MBh 7.22, dodatkowe fragmenty rozsiane są po całym tekście. Maść koni najczęściej wyrażona jest przez jej porównanie z kwiatem, ptakiem, zwierzęciem lub jakimś innym obiektem o charakterystycznej barwie. Dzięki temu opisy maści koni dużo wnoszą do metaforyki kolorystycznej eposu w ogólności. Zwracają uwagę na to, jakim obiektom przypisywano znaczące kolory i jaką paletą barw posługiwali się bardowie. W tabeli, tam gdzie jest to możliwe, umieszczamy zdjęcia obiektów, które służą za metaforę źródłową koloru (źródło barwy) i podajemy współczesną możliwą nomenklaturę maści (kasztanowa, siwa, szampańska itd.). W opisie podane są również przykładowe cytowania w tekście.

Maści koni bohaterów

imię	maść	obrazek	źródło barwy	przykład
Abhimanyu	kasztanowa - płowa, czerwonobrązowa (piśaṅga), - 7.7.26
Arjuna	siwa - biała (śveta), - barwa czapli (balāka), - 7.6.20, 7.75.31
Bhīma	gniada (sabino) - barwa antylopy indyjskiej (ṛśya), - brązowo-czarna, białe nogi i podbrzusze, - 7.22.2
Bhīṣma	siwa - biała (śveta), - 6.78.12
Bṛhatkṣatra	izabelowata (palomino) - przydymiona słoma / proso (palāladhūma), - 7.22.17
Cekitāna	kremowa (cremello) - brunatny jedwab (babhrukauśeya), - 2.22.38
Citra	srokata - pstrokata / cętkowana (citra), - 7.22.56
Citrāyudha	złotoszampańska - barwa kwiatu kimśuka (kiṃśukapuṣpa), - konie w barwnych wieńcach (citramālya), - 7.22.54
Candradeva	siwa jabłkowita (szpak) - barwa księżyca (śaśāṅka), - 7.22.50
Daṇḍadhāra	izabelowata (palomino) - barwa pręcików lotosu (padmakiñjalka), - barwa kępy pędów bambusa (śarakāṇḍanibha), - 7.22.46
Daṇḍaketu	kremowa (cremello) - barwa kurzego jaja (kukkuṭāṇḍa), - 7.22.58
Dhṛṣṭadyumna	bułana (myszata) - gołębia (pārāvata), - 7.19.22, 7.22.33
Dhṛṣṭaketu	tarantowa (płatki śniegu) - cętkowana (śabala), - barwa jelenia czytala (sāraṅga), - 7.22.15
Droṇa	jasnogniada - krwista (śoṇa), - 7.7.10
Drupada	kasztanowa (z gwiazdką) - żółto-zielona, płowa, rudawa (hari), - ze znakiem na pysku (lalāma), - 7.22.6
Draupadeya	synowie Draupadi: Prativindhya     siwa (jabłkowita)     - biała (śveta),     - o czarnej grzywie (kṛṣṇagrīva),     - 7.22.20 Sutasoma     izabelowata (palomino)     - barwa kwiatu fasoli mung (māṣapuṣpa),     - 7.22.21 Śrutakīrti       kara     - barwa piór kraski orientalnej (cāṣapatra)     - 7.22.25 Śatānīka     izabelowata (palomino)     - barwa kwiatu damarzyku (śālapuṣpa),     - barwa wschodzącego słońca (ādityataruṇa),     - 7.22.23 Śrutasena     kara      - barwa pawiej szyi (mayūragrīva),      - barwa pawia (mayūra),     - konie mają złote jarzma (kāñcana, yoktṛ),     - 7.22.24, 7.24.27
Ghaṭotkaca	srokata (calico tabiano) - wielobarwna (nānāvarṇa), - różnorodne kształty pyska (nānākṛtimukha), - 7.7.60
Hemavarṇa (ojciec: Rocamāna)	siwa (szpak różany) - barwa płatków lotosu (puṣkarapatra), - 7.22.57
Janamejaya (Pāñcalya)	izabelowata (palomino) - barwa kwiatu gorczycy (sarṣapapuṣpa) - 7.22.44
Karṇa	myszata - barwa jasnej chmury (pāṇḍurābhra), - barwa gęsi indyjskiej (haṃsa), - rydwan jak słońce między chmurami (7.2.36), - 7.2.27, 7.107.25
Kāśirāja	myszata - barwa żurawia stepowego (krauñca), - złocista (hemavarṇa), - 7.22.19, 7.22.31
Kekaya (pięciu braci)	ciemnogniada - barwa czerwca szelakowego (indragopaka), - 7.22.11
Kṣatradeva	siwa (szpak różany) - barwa lotosu (padma), - o białych plamach wokół oczu (mallikākṣa), - 7.22.18
Kuntibhoja (Purujit)	tarantowa - z czarną plamą wokół oczu (indrāyudha), - 2.22.39
Nakula	szampańska - papuzia (śukapatra), - 7.22.3
Nīla	kara (srebrna) - granatowa (nīla), - 7.22.55
Pāñcalya (?)	tarantowa - barwa kwiatu fasoli mung (māṣa), - pysk jak księżyc (candramukha), - grzbiet jak jogurt (dadhipṛṣṭh), - 7.22.45
Pāṇḍya	siwa (szpak różany) - barwa kwiatu arusy (āṭarūṣakapuṣpa), - białe lub różowe kwiaty z czerwonymi paskami, - 7.22.59
paṭaccarahantṛ (pogromca złodziei)	szampańska - papuzia (śuka), - 7.22.53
Rathasena	tarantowa - barwa ciemnych kwiatów grochu (kalāyapuṣpa), - w białe i miedziane pasy (śvetalohitarāji), - 7.22.52
Rocamāna	tarantowa (płatki śniegu) - barwa firmamentu  (antarikṣa) ozdobionego gwiazdami (tārakācitrita), - 7.2.40
Sahadeva	kara - czarna (kṛṣṇa), - barwa chmury (megha), - 7.22.4
Sahadeva (Jārāsaṃdhi)	tarantowa - cętkowana (karbura), - o białych pęcinach (śitipāda), - konie okryte złotą siatką (svarṇajāla), - 7.2.41
Satyadhṛti (Saucitti)	kasztanowa - barwa jutrzenki (aruṇa), - o białych pęcinach (śitipādā), - konie w złotych napierśnikach (uraśchada, rukmapatra), - 7.22.29, 7.22.32
Satyadhṛti  (Kṣaimi)	srokata - pstrokata (śabala), - konie w złotych wieńcach (jāmbūnadasraja), - 7.22.48
Simhasena (Pāñcalya)	srokata - barwa miedzianego zająca (śaśalohita), - w białe pasy (pāṇḍurodgatarāji), - 7.22.43
Sudāman	srokata (sabino) - barwa łodygi lotosu (puṣkaranāla), - pstrokata / cętkowana (citra), - 7.22.42
Sukṣatra (Kosala)	kasztanowa - brzuch jak ruda kazarka (cakravākodara), - konie w złotych wieńcach (hemamāla), - 7.22.47
Śaṅkha lub Uttara (ojciec: Virāṭa)	izabelowata (palomino) - barwa kurkumy (hāridra), - 7.22.10
Śaibya	kara - barwa niebieskiej lilii (nīlotpala), - konie noszą wielobarwne wieńce (citramālya), - wielobarwny rydwan (citraratha), - 7.22.51
Śikhaṇḍin	kasztanowa - barwa niewypalonej gliny (āmapātra), - miedziany wschód słońca (tāmrāruṇa), - 7.22.14
Śreṇimant	kremowa (cremello) - barwa jedwabiu (kauśeya), - grzbiet pokryty złotem (rukmapṛṣṭhāvakīrṇa), - 7.22.30
Śukla	siwa - biała (śukla), - 7.22.49
Vārddhakṣemi	szampańska - barwa snopka słomy / prosa (palālakāṇḍa), - 7.22.28
Virāṭa	perłowa (perlino) - barwa kwiatów patala (pāṭalapuṣpa), - 7.22.9
Yudhiṣṭhira	złotoszampańska - złotawa (suvarṇa) - konie przyozdobione czystym złotem (hemottamapraticchanna), - 7.22.5, 7.22.61
Yuyudhāna	myszata - stalowa / srebrna (rajata), - 7.22.2, 7.73.11