Sātvata: Różnice pomiędzy wersjami

Z pl-MahabharataWiki
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania
imported>AndBab
Nie podano opisu zmian
imported>AndBab
Nie podano opisu zmian
Linia 2: Linia 2:
== Charakterystyka krainy ==
== Charakterystyka krainy ==
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
| colspan="2" |'''krainy / ludy'''
! colspan="2" style="text-align: center;"|'''krainy / ludy'''
|'''stolica'''
! style="text-align: center;"|'''stolica'''
|'''władca'''
! style="text-align: center;"|'''władca'''
|'''liczba wzmianek'''  
! style="text-align: center;"|'''liczba wzmianek'''  
|  
! colspan="2" style="text-align: center;" | stronnnictwo
|-
|-
| rowspan="7" |'''''Sātvata''''' (179)
| rowspan="7" |'''''[[Sātvata]]''''' (179)
|'''''Śūra''''' ''(sena)''
|'''''Śūra''''' ''(sena)''
|''Mathurā  (6)''
|''Mathurā  (6)''
|  
|  
|30
|30
|K/P
! style="background-color:#C0C0C0;"|K
! style="background-color:#00BFFF;"|P
|-
|-
|'''''Vṛṣṇi'''''
|'''''Vṛṣṇi'''''
Linia 19: Linia 20:
|''Yuyudhana''
|''Yuyudhana''
|341
|341
|K/P
! style="background-color:#C0C0C0;"|K
! style="background-color:#00BFFF;"|P
|-
|-
|'''''Dāśārha'''''  
|'''''Dāśārha'''''  
Linia 27: Linia 29:
|''Kṛṣṇa''
|''Kṛṣṇa''
|127
|127
|K
! colspan="2" style="background-color:#C0C0C0;"|K
|-
|-
|'''''Andhaka'''''
|'''''Andhaka'''''
Linia 33: Linia 35:
| rowspan="2" |''Kṛtavarman''
| rowspan="2" |''Kṛtavarman''
|111
|111
|K/P
! style="background-color:#C0C0C0;"|K
! style="background-color:#00BFFF;"|P
|-
|-
|'''''Bhoja'''''
|'''''Bhoja'''''
|  
|  
|109
|109
|K
! colspan="2" style="background-color:#C0C0C0;"|K
|-
|-
|'''''Kuntibhoja'''''
|'''''Kuntibhoja'''''
Linia 44: Linia 47:
|''Kuntibhoja''
|''Kuntibhoja''
|53
|53
|K
! colspan="2" style="background-color:#C0C0C0;"|K
|-
|-
|'''''Kukura'''''
|'''''Kukura'''''
Linia 50: Linia 53:
|  
|  
|15
|15
|K/P
! style="background-color:#C0C0C0;"|K
! style="background-color:#00BFFF;"|P
|-
|'''''[[Cedi]]'''''
|
|''Śuktimatī  (4)''
|''Dhṛṣṭaketu''
|152
! colspan="2" style="background-color:#00BFFF;"|P
|-
|'''''[[Haihaya]]'''''
|
|''Māhiṣmatī  (8)''
|''Nīla''
|20
! colspan="2" style="background-color:#C0C0C0;"|K
|-
|'''''[[Vidarbha]]'''''
|
|''Kuṇḍina  (4) Bhojakaṭa (3)''
|''Bhīṣmaka,  Rukmin''
|36
| colspan="2" |
|-
|'''''[[Daśārṇa]]'''''
|
|''Vidiśā''
|''Hiraṇyavarman  (?),''
|29
! colspan="2" style="background-color:#C0C0C0;"|K
|-
|'''''[[Karūṣa]]'''''
|
|
|''Dantavakra''
|24
! colspan="2" style="background-color:#00BFFF;"|P
|-
|'''''[[Avanti]]''''' ''(āvantya)''
|
|''Ujjayinī''
|''Vinda''  i ''Anuvinda''
|58
! colspan="2" style="background-color:#C0C0C0;"|K
|-
|'''''[[Śālva (kraina)|Śālva]]'''''
|
|''Mārttikāvata  (1)  Saubha (10)''
|''Śālva''
|153
! colspan="2" style="background-color:#00BFFF;"|P
|-
|'''''[[Ābhīra]]'''''
|
|
|
|
! colspan="2" style="background-color:#C0C0C0;"|K
|}
|}



Wersja z 16:24, 30 lip 2021

Charakterystyka krainy

krainy / ludy stolica władca liczba wzmianek stronnnictwo
Sātvata (179) Śūra (sena) Mathurā (6) 30 K P
Vṛṣṇi Yuyudhana 341 K P
Dāśārha Ānarta  (22): Dvāravatī (30) Dvārakā (67)

Surāṣṭra (10): Prabhāsa (33)

Kṛṣṇa 127 K
Andhaka Kṛtavarman 111 K P
Bhoja 109 K
Kuntibhoja Kuntibhoja 53 K
Kukura 15 K P
Cedi Śuktimatī (4) Dhṛṣṭaketu 152 P
Haihaya Māhiṣmatī (8) Nīla 20 K
Vidarbha Kuṇḍina (4) Bhojakaṭa (3) Bhīṣmaka, Rukmin 36
Daśārṇa Vidiśā Hiraṇyavarman (?), 29 K
Karūṣa Dantavakra 24 P
Avanti (āvantya) Ujjayinī Vinda i Anuvinda 58 K
Śālva Mārttikāvata (1)  Saubha (10) Śālva 153 P
Ābhīra K
  • Ostatnia kolumna to stronnictwa biorące udział w konflikcie: K=Kaurava, P=Pāṇḍava.
  • W nawiasach przy miastach i bohaterach podana jest liczba wzmianek w MBh.


Satwatowie to najważniejszy klan Jadawów. Jego protoplastą jest Satvat, syn Madhu z dynastii Yādava. Jego syn Bhima włada w Mathurze. W skład wspólnoty plemiennej Satwatów wchodziły ludy:

  • Andhaka
  • Bhoja
  • Kukura
  • Vṛṣṇi
  • Dāśārha

Granice między rodami są płynne. Główni bohaterowie z klanu, tacy jak Kṛṣṇa czy Yuyudhāna tytułowani są: Yādava, Vārṣṇeya, Sātvata czy Dāśārha. Klany Yādava-Sātvata są liczne i zdają się nie mieć jednego władcy. Mogły tworzyć republiki plemienne. Wśród nich wyróżniają się Vṛṣṇi (w MBh metonimicznie – część za całość – określani jako Yādava).


MBh wspomina o przeniesieniu siedziby Satwatów z Mathury (kraina znana jako Śūrasena) do Dwaraki. Wiąże to wydarzenie z powtarzającymi się atakami władcy Magadhy Dźarasandhy (Jarāsaṃdha) na Mathurę. Kṛṣṇa jest głównym władcą Daśarhów (Dāśārha), którzy jako jego przyboczna armia za nim podążają. Jego siedzibą jest kraina Ānarta ze stolicą w Dwarace. Kryszna często udaje się do niej z Indraprasthy przez Upaplawję lub też wraca tą samą drogą. Tradycja wiąże krainę Ānarta z Gudżaratem, z którym również identyfikowana jest kraina Surāṣṭra. To właśnie w Surasztrze znajduje się słynne miejsce pielgrzymkowe Prabhāsa (identyfikowane jako Somnath), z którego Balarama rozpoczyna pielgrzymkę do źródeł Sarasvatī i w którym znajduje zagładę dynastia Vṛṣṇi-Yādava.

Z Satwatami związany jest też lud Kuntibhoja. Czasem interpretowany jest on jako połączenie klanów Kunti i Bhodźów. Kraj Kunti, z którego miała pochodzić matka Pandawów, lokowany jest na północ od Avanti. W znacznie późniejszych czasach (XI w.) klany Bhojów będą zamieszkiwać tereny na północ od Godawari, przez krainę Avanti, aż po Vidiśę tworząc wielkie średniowieczne imperia.

Pokolenia bohaterów i ich relacje

Vṛṣṇi Kunti-Bhoja Bhoja
dziadek Śūra(sena) Śini Kuntibhoja
ojciec Kaṃsa, Vasudeva, (Kuntī) Satyaka Purujit, (Kuntī) Hṛdika
syn Kṛṣṇa Yuyudhāna Cekitāna Kṛtavarman
wnuk Pradyumna
  • W nawiasach podane są istotne w rodzie kobiety. Ukośnik oddziela alternatywne imiona jednego bohatera.


Wśród Wrysznich odnajdujemy potomków Śury (Śūra, syn: Vasudeva) i Śiniego (Śini, syn: Satyaka). Prawdopodobnie byli oni braćmi, gdyż Śini zdobył na swajamwarze Dewaki dla Wasudewy. Opowiedzenie się klanu Jadawów po stronie Durjodhany lub Judhiszthiry spowodowało rozłam w rodzie. Konflikt ten doprowadza ostatecznie do bratobójczej walki dwóch stronnictw i wyniszczenia rodu (np. Yuyudhana i Kṛtavarman mordują się nawzajem):

- Yuyudhana (Sātyaki) ma żonę z Bhodźów, łucznictwa uczy się od Ardźuny, jest w grupie Wrysznich walczących dla Pandawów (po stronie Pandawów walczy również Ćekitana).

- Kṛtavarman, dowódca armii Kryszny (nārāyanī-sena) walczy dla Durjodhany, bierze udział w zabiciu Abhimanju. Syn Krytawarmana sprawuje pieczę nad kobietami Bhodźów po wyniszczeniu dynastii.