Lista boskiego oręża
Alfabetyczna lista oręża
| nazwa | opis |
|---|---|
āgnyastra |
właściciel: Ogień (Āgni, Jātavedas)
inne nazwy: āgneyāstra, jātavedas
sukcesja:
działanie: wypuszczane strzały stają w ogniu i spalają przeciwników antidotum: vāruṇāstra, brāhmāstra, āgneyāstra przykład użycia:
|
aśani |
powstanie:
- broń stworzona przez Rudrę działanie: - „grom” różny od należącego do Indry - składa się z ośmiu dysków (aṣṭacakra) przykład użycia: - Ghatotkaća ciska go przeciw Karnie, ten odkłada łuk i chwyta go, następnie ciska w przeciwnika, „grom” pali rydwan, woźnicę i konie Ghatotkaćy (7.150.90-93) |
ātharvaṇa |
sukcesja:
- Karna otrzymał od Paraśuramy przykład użycia: - Karna niszczy nim palący pocisk Ardźuny (8.66.3) |
bhārgavāstra |
właściciel: Paraśurama (Bhārgava)
sukcesja: - Karna otrzymał od Paraśuramy (8.51.101-104) działanie: - multiplikuje strzały przykład użycia: - Karna użył przeciw Pańćalom, tworzy miliony (prayuta, arbuda) strzał (8.45.34-46) |
brahmaśiras |
właściciel: Brahma
inne nazwy: brahmāstra, brāhmāstra, paitāmaha, pārameṣṭhya, mahāstra, prājāpatya - prājāpatya identyfikowana jest też jako: prasvāpa - nazywana: iṣīkā, aiṣīka, gdyż może być przywołana do łodygi trzciny bądź trawy - może być identyczna z „kijem Brahmy” (brahmadaṇḍa), bronią najczęściej występującą w porównaniach, np. do oręża, którym Rama zabił Rawaṇę, maczugi Bhimy czy lecącego Garudy powstanie: powstaje z mocy (tejas) Brahmy (10.15.7) sukcesja: - Drona otrzymał ją od Agastji (10.12.14) - Drona przekazał ją Ardźunie i Aśwatthamanie – drugiemu z niechęcią (10.12.5-6) - Aśwathaman próbuje wymienić ją na dysk Kryszny, lecz nie może go udźwignąć (10.12.15-36) - Ardźuna otrzymuje ją w pałacu Indry wraz z innym orężem (3.164.30) - Karna prosi Dronę o jej przekazanie, ale ten odmawia - Karna poznaje ją od Paraśuramy (12.3.2) ale ponieważ skłamał, by ją zdobyć, ma być nieefektywna (12.3.30-31) działanie: - zwolnienie powoduje ogień końca świata, drżenie ziemi, ogromny blask i żar - tworzy płomień z kręgiem blasku (mahājvālam tejomaṇḍalasaṁvṛtam, 10.14.8) - tworzy wielką ilość płonących strzał - tworzy ogień zdolny wypełnić przestwór i spalić wszystkie istoty - może być użyta tylko przeciw nadludziom (amānuṣaḥ śatruḥ) - użyta przeciw słabemu przeciwnikowi spali świat (1.123.75-77) - powściągnięcie jej jest bardzo trudne, nawet Indra tego nie potrafi (10.15.5-6) - niespacyfikowana wywołuje dwunastoletnią suszę (10.15.23) antidotum: brahmaśiras przykład użycia: - Rama przeciw Rawanie (3.274.24-25) - Bhiszma i Ardźuna przeciw sobie (prājāpatya, 4.59.21) - Drona przeciw Judhiszthirze wraz z pociskiem Indry, ten przeciwdziałał pociskiem Indry (prājāpatya, 7.132.31-32) - Drona często używa przeciw armii Pandawów i Pańćalów (np. 7.164.79-83) - Ardźuna często niweluje nią działanie innych pocisków - Aśwatthaman wypuszcza przeciw goniącemu go Bhimie – bierze trawę w lewą rękę, myśli o niebiańskiej broni i intonuje mantrę, z trawy wydobywa się ogień zdolny do skonsumowania trzech światów - Ardźuna przyzywa ją do strzały ańdźalika (añjalika) i zabija nią Karnę (tu nazwana: mahāstra, 8.67.16-22) - Ardźuna przeciwdziała jej tym samym pociskiem (10.15.23, 10.14.4-11) - na prośbę Narady (Nārada) i Wjasy (Kṛṣṇadvaipāyana) Ardźuna wycofuje swój pocisk - Aśwatthaman nie potrafi go powściągnąć i kieruje przeciw płodowi w łonie Uttary (10.15.31-32) - Kryszna chroni potomka Pandawów, z którego ciała wydobywa się jasne światło, pocisk wraca do Brahmy (14.69.1-2) |
daṇḍa |
właściciel: bóg śmierci (Yama, Antaka, Kāla, Mṛtyu, Daṇḍapāṇi, Daṇḍin)
inne nazwy: kāladaṇḍa, yāmya - bóg śmierci, podobnie jak Waruna, posiada pęta (pāśa) identyfikowane jako: kiṁkara powstanie: Indra wraz z innym orężem (vajra, cakra) kazał ją wykonać z kości Dadhićego (Dadhīca) (9.50.30) sukcesja: - Jama przekazał ją Ardźunie zgodnie z procedurą (vidhivat), z zaklęciami (samantra), osprzętem (sopacāra), procedurą wypuszczenia (samokṣa) i powściągnięcia (sanivartana) (3.42.23-24; 12.5.13-14) - znali ją również: Bhīṣma, Droṇa, Yudhiṣṭhira działanie: - może oznaczać każdą karzącą broń, np. Brahmy (brahmadaṇḍa) czy Rudry (rudradaṇḍa) - są do niej porównywane: strzały, maczugi (gadā), włócznie (śakti, śūla, tomara), łuki, kły słonia, a nawet wyrwane do walki drzewa antidotum: daṇḍa przykład użycia: - Bhiszma i Ardźuna użyli jej przeciw sobie w czasie wojny o bydło (4.59.21) - jako jedna z trzech broni (daṇḍa) krążących wokół rydwanu Śiwy (brahmadaṇḍa, kāladaṇḍa, rudradaṇḍa, 8.24.79) - Bhima może walczyć nawet ze śmiercią uzbrojony w kinkarę i dandę (8.34.20) - Jama uzbrojony w kinkarę lub pęta (pāśa) przychodzi zabrać Satjawanta (Satyavant) (9.31.47, 3.281.9) |
indrāstra |
właściciel: Indra
inne nazwy: indrajāla, iṣujāla, aindrāstra, māhendrāstra, śakrāstra, paurandara - inną broną Indry jest: vajra sukcesja: - Ardźuna poznał od Drony (paurandara, 1.181.20) - Satjaki (Sātyaki) poznaje ją od Ardźuny (6.78.39) - znał ją Ardźuna i Kryszna (6.116.38) oraz Drona (7.166.2) działanie: - z jednej strzały powstaje deszcz strzał - strzały stają się twarde jak piorun (vajra) - strzały świetliste (tejomaya, vimalāgnivarṇa) i jasne jak słońce (ādityasaṁkāśa, 4.58.8) - tworzy cuda w przestworzu (prāduścakārādbhutam antarikṣe) - strzały tną przeciwników, wozy i rydwany - używana w sytuacjach wielkiego zagrożenia lub w celu zwalczenia ułudy (māyā) - występuje często z czasownikiem „zamanifestować” (praduṣkṛ) antidotum: aindrāstra, brāhmāstra przykład użycia: - Ardźuna przeciw deszczowi kamieni (aśmavarṣa) w walce z Niwatakawaćami (3.168.2) - Ardźuna przeciw gandharwom – zakrywa ich siecią strzał (indrajāla, 3.234.17-18) - Ardźuna podczas walki o bydło (4.58.8-9) - Ardźuna przeciw Bhiszmie, Durjodhanie, Bhuriśrawie i Śalji (6.55.106-110) - Ardźuna, gdy jest otoczony przez tysiące wojów (6.77.32) - Satjaki zwalczył nią ułudę Alambuszy (6.78.40) - Ardźuna przeciwdziała zaklęciu złudy Śakuniego – spadająca broń i atakujące zwierzęta (iṣujāla, 7.29.21) - Ardźuna przeciw broni ogniowej Karny (iṣujāla, 7.31.52) - Ardźuna w formacji dysku przeciw Śrutaju i Aćjutaju (7.68.7-13) - Judhiszthira przeciw aindrastrze i pradźapatji użytym przez Dronę (7.132.32) - Ardźuna i Drona przeciwko sobie (7.163.28) - Ardźuna tnie nią rydwany i ciała wespół przysięgających (8.19.22-29) - Ardźuna, gdy jest ranny w pierś (8.37.30-31) - synowie Dhrytarasztry przeciw Judhiszthirze (indrajāla, 8.43.21) - Ardźuna w pojedynku z Karną przeciwko brahmastrze (8.66.48-50) |
kaubera |
właściciel: Kubera
inne nazwy: antardhāna, śibikā („lektyka”) sukcesja: - Ardźuna otrzymał od Drony - Ardźuna otrzymał od Kubery po walce z Kiratą działanie: - czyni niewidocznym (antarhita) - pozbawia wigoru, blasku, mocy (ojas, tejas, dhyuti) i usypia przeciwnika (prasvāpana) antidotum: kaubera przykład użycia: - Ardźuna podczas turnieju ukazującego umiejętności książąt czyni się niewidocznym (antardhāna, 1.125.20) - Kubera, by pomóc Indrze podczas spalenia lasu Khandawa (śibikā, 1.218.31), komentator Nilakantha (Nīlakaṇṭha) uważa ją za maczugę (gadā) - Ardźuna otrzymał od Kubery (antardhāna, 3.42.33-34) - Bhiszma i Ardźuna przeciw sobie wraz z innymi pociskami podczas wojny o bydło (kaubera, 4.59.21) |
mādhava |
właściciel: Indra
działanie: - tnie miecze, trójzęby (triśūla) i włócznie (tomara) na części przykład użycia: - Ardźuna przeciw Niwatakawaćom (3.167.19-20) |
māyā |
inne nazwy: astramāyā, mahāmāyā
działanie: różne pociski powodujące złudzenie, domena antybogów i gandharwów typy ułudy (māyā) i przykłady jej użycia: - bibhīṣikā (przerażająca) – ułuda stosowana przez gandharwów, ciśnięta na znawców broni (astrajña) nie przynosi rezultatu, znika jak mgła (phenavat) (1.158.24) - daiteyāstra – ułuda antybogów, Śalwa (Śālva) używa przeciw Pradjumnie, może jednocześnie wypuszczać wiele strzał, Pradjumna pokonał ją pociskiem Brahmy (brahmāstra, 3.20.16-18) - Niwatakawaćowie przeciw Ardźunie (3.168.1-25): - aśmavarṣa (deszcz kamieni) – Ardźuna przeciwdziała pociskiem Indry (indrāstra) - jalavarṣa (kaskady wody) – Ardźuna pokonuje pociskiem wysuszającym (viśoṣaṇa) - agnimāyā (złuda ognia) – Ardźuna pokonuje pociskiem wodnym (salilāstra) - vāyu (wiatr) – Ardźuna pokonuje je pociskiem górskim (śaila) - astravarṣa (deszcz broni) – zastosowany jednocześnie (yaugapadya) z innymi złudami - tamas (ciemność) – Ardźuna zwalcza swym pociskiem ułudy (astramāyā) - rakszas Alambusza (Alambuṣa) przeciw Abhimanju, ten pokonuje pociskiem Słońca (bhāskara, 6.97.21-23) - Śakuni przeciw Ardźunie (7.29.15-26): - potok broni, dzikie zwierzęta, rakszasy – Ardźuna pokonuje siecią strzał (iṣujāla) - tāmasa (ciemność) – z głosem rugającym – Ardźuna niszczy światłem (jyotiṣa) - jalaughas (powódź wody) – Ardźuna pokonuje pociskiem Słońca (ādityāstra) - Abhimanju przeciw przyjaciołom syna Śalji używa pocisku gandharwów (gāndharva) powodującego złudę rydwanów (rathamāyā), widziany jest w wielu miejscach, purusza się szybko jak wirująca żagiew – nauczył się tego od Ardźuny, który otrzymał pocisk od gandharwy Tamburu (7.44.21-24) - tāmasa (ciemność) – rakszasy przeciw Ardźunie (8.65.18) |
mohanāstra |
inne nazwy: pramohanāstra, sammohana
działanie: - utrata świadomości, letarg, unieruchomienie (śāntipara) antidotum: prajñāstra przykład użycia: - Ardźuna w czasie porwania bydła przeciw Kaurawom – ogłupia ich i unieruchamia (sammohana, 4.61.8-11) - Dhrysztadjumna przeciw synom Dhrytarasztry, Drona przeciwdziała pradźńastrą (pramohanāstra, 6.73.42-49) |
nārāyaṇāstra |
właściciel: Narajana
sukcesja: - otrzymał ją Drona i Aśwatthaman od Narajany w przebraniu bramina, nikt inny jej nie zna, nawet Ardźuna i Kryszna (7.166.41-50) działanie: - w czasie uwalniania zrywa się wiatr, pada deszcz z bezchmurnego nieba, ziemia drży, rzeki płyną w przeciwnym kierunku - uwalnia ostre i potężne strzały wypełniające kierunki świata oraz potoki boskich broni (śastravarṣa): maczugi (gadā), pociski (śataghni), ogień (hutāśana) i dyski o ostrych krawędziach (cakra, kṣurānta) - powinna być użyta tylko w największych trudnościach, nigdy w pośpiechu (sahasā) - nie wraca bez uśmiercenia kogoś (nawet niezasługującego na śmierć) - może być użyta tylko raz i nie można jej wycofać – wycofana zabije właściciela antidotum: - zabija tylko walczącego wroga – należy się poddać i prosić o ochronę - by jej przeciwdziałać, Kryszna nakazuje zejść na ziemię i odłożyć bronie - gdy Bhima chwyta maczugę, aby z nią walczyć – oręż rośnie w siłę - by ratować brata, Ardźuna próbuje pokonać ją pociskiem Waruny (vāruṇāstra) – bez skutku przykład użycia: - Aśwatthaman po śmierci ojca, by zabić Pandawów (7.170.16-51) |
parjanyāstra |
właściciel: Chmura (Parjanya)
inne nazwy: pārjanyāstra działanie: - tworzy deszczowe chmury - dostarcza płynów z ziemi przykład użycia: - Ardźuna uwalnia ją podczas turnieju ukazującego umiejętności książąt (1.225.19) - Ardźuna, by stworzyć napój poległemu Bhiszmie – recytuje mantrę nad świetlistą (dīpta) strzałą i przeszywa nią ziemię, wypływa z niej sok jak nektar (6.116.22-23) |
parvata |
właściciel: Twasztar (Tvaṣṭṛ)
inne nazwy: pārvata, śailāstra działanie: - tworzy góry - wiatr przestaje wiać, wycisza się przestwór przykład użycia: - stosuje ją Ardźuna podczas turnieju ukazującego umiejętności książąt na arenie (1.125.19) - trzyma ją Twasztar pomagając Indrze podczas spalania lasu Khandawa (1.218.33) - Ardźuna przeciw Kiracie (śailāstra, 3.163.32) - Ardźuna zatrzymuje nią wiatr wywołany przez Niwatakawaćów (śailāstra, 3.168.9-10) |
pāśa |
właściciel: Waruna (Pāśabhṛt, Pāśin)
inne nazwy: vāruṇāstra sukcesja: - Ardźuna otrzymuje od Waruny (3.42.27-30) działanie: - są to pęta do wiązania grzeszników (szczególnie kłamców, 2.61.67-68) - pęta zwalniane są jedne po drugich co jakiś czas (np. raz na rok) przykład użycia: - Waruna wiąże nimi synów Diti podczas walki z Taraką (Tārakāsura, 3.42.28) - Waruna wiąże nimi Balina, syna Wiroćany (Virocana, 12.220.18) |
pāśupata |
właściciel: Śiwa
inne nazwy: traiyambaka, brahmaśiras (3.41.8), rudrāstra, raudrāstra (3.163.47-48) powstanie: z nektaru (amṛta 3.89.11) sukcesja: - Ardźuna otrzymał ją po pojedynku z Śiwą (Kirāta, 3.41.7-8) - Ardźuna drugi raz zdobywa ją od Śiwy we śnie po śmierci Abhimanju (7.57.17-81) działanie: - tworzy tysiące dzid (śūla), maczug (gadā) i wężowych strzał (aśīviṣākāra, 3.41.10-15) - po uwolnieniu pojawiają się straszliwe zwierzęta: lwy, tygrysy, bawoły, węże, krowy, słonie, sṛmara, śarabha, oraz: piśāca, yakṣa, guhyaka, nairṛta, yātudhāna i inne potwory uśmiercające wrogów (3.170.42-51) - nie może być użyta przeciw ludziom – gdyż spali cały świat - może być użyta tylko w wielkim zagrożeniu (pīḍyamāna) albo jako ochrona - ma postać potwora: trzy głowy, dziewięć oczu, trzy usta, sześć rąk, płonący, włosy jak ogień, pokryty wężami (3.170.38-39); jedna noga, straszne zęby, tysiące głów i brzuchów, ramion, języków, oczu (13.14.126) - jest potężniejsza od innego oręża takiego jak: brāhma, nārāyaṇa, aindra, āgneya, vāruṇa, może pokonać wszystkie inne bronie (sarvaśastravighātana, 13.14.127) antidotum: paśupata przykład użycia: - Ardźuna przeciw Niwatakawaćom (3.170.38-51) - Drona i Ardźunia przeciw sobie (7.163.28) - Śiwa niszczy nią Tripurę (8.24.10-12, 115-120) - Karna przeciw Judhiszthirze (8.43.18-21) - Aśwatthaman zabija nią śpiących w obozie Pandawów i Pańćalów (10.8.31-32) |
prajñāstra |
inne nazwy: saṁbodhana
działanie: - przywraca świadomość - budzi z uśpienia / letargu przykład użycia: - Wibhiszana (Vibhīṣana) przywraca świadomość Ramy i Lakszmany powalonych strzałami Indradźita (3.273.5-7) - Wasowie radzą jej użycie Bhiszmie, gdyby uśpił Paraśuramę (5.184.15) - Drona przywraca świadomość synom Dhrytarasztry trafionych pociskiem omraczającym (pramohanāstra) Dhrysztadjumny (6.73.42-50) |
prasvāpa |
właściciel: Pan stworzeń (Prajāpati)
inne nazwy: prājāpatya (może też oznaczać: brahmaśiras) powstanie: - stworzył ją Wiśwakarman dla Pradźapatiego (5.184.9-17, 22-23) działanie: - usypia przeciwnika antidotum: prājāpatya przykład użycia: - Bhiszma i Ardźuna przeciw sobie (prājāpatya, 4.59.21) - Wasowie radzą, by Bhiszma użył jej w walce z Paraśuramą – wycofuje ją na prośbę bogów, by nie obrazić mistrza, Paraśurama uznaje swoją porażkę (5.186.1-8) |
sahasraghnī |
działanie:
- jest niczym błyskawica (vidyut) w chmurach, - emituje strzały tnące kości i przeszywające czułe punkty przykład użycia: - Ardźuna przeciw Kaurawom (5.47.49) |
sāvitra |
właściciel: Słońce (Savitṛ, Āditya, Sūra)
inne nazwy: viśoṣaṇa, ādityāstra, saura sukcesja: - Ardźuna uczy się jej w pałacu Indry działanie: - wysusza - stosowana przeciw pociskom wodnym i złudzie (māyā) deszczu przykład użycia: - Ardźuna wysuszył nią deszcz stworzony prze ułudę Niwatakawaćów (viśoṣaṇa, 3.168.8) - Ardźuna przeciw gandharwom, którzy uwięzili Kaurawów – powstają strzały palące wrogów (saura, 3.234.17-18) - Drona z innymi pociskami (vāruṇa, yāmya, āgneya, trāṣṭra) przeciw Judhiszthirze, ten przezwycięża je tymi samymi pociskami (sāvitra, 7.132.29-30) |
sthūṇākarṇa |
działanie:
- „kolumnoucha” – wymieniana wraz z dwoma najpotężniejszymi pociskami: pāśupata, brahmāstra (5.47.100) przykład użycia: - Ardźuna używa przeciw gandharwom (3.24.17) - Ardźuna grozi, że jej użyje w wiadomości wysłanej przez Sańdźaję (5.47.100) - Balarama uwalnia ją przeciw maczudze (gadā) ciśniętej przez Dźarasandhę (Jarāsandha, 7.156.10-14) |
sudarśana |
właściciel: Ogień / Kryszna (Cakrin, Cakrāyudha, Cakradhara, Rathāṅgapāṇi, Rathacakrabhṛt)
inne nazwy: cakra, vaiṣṇava, āgneya - nazywana również: ostrym kołem (akuṇṭhamaṇḍala), częścią rydwanu (rathāṅga), szybko wirującą (capala, udagravegavat) (1.17.20-21), najlepszym wśród dysków (cakraratna), uczynioną z metalu (ayasmaya, 10.12.20, 16.4.3), mającą tysiąc szprych (sahasrāra, 10.12.20), mającą dobry uchwyt / piastę (sunābha / vajranābha, 1.216.21) powstanie: - stworzona przez bogów w dawnych czasach, bóg ognia umieszcza ją w jeziorze Waruṇy (varuṇahrada), uczyniona z bezdymnego płomienia (5.96.17-18) sukcesja: - bóg ognia podarował ją Krysznie przed spaleniem lasu Khandawa (Khāṇḍava), Waruna zgodził się, by wyciągnąć ją z jeziora i wręczyć Krysznie (16.4.3) - Aśwatthaman będąc w Dwarace prosi o nią Krysznę – nie może jej unieść (10.12.14-8) - gdy Jadawowie szykują się do pielgrzymki (tīrthayātrā) nad ocean, ćakra opuszcza Krysznę i wznosi się w niebo (16.4.3), bóg ognia informuje Pandawów o jej odejściu (17.1.33-38) działanie: - ostrymi krawędziami (kṣurānta, kṣuranemi, 3.23.30, 6.55.86, 8.65.19) ścina głowy i tnie ciała przeciwników, ale czasem ich również pali - przypomina lotos (cakrapadma) o ostrych krawędziach (kṣurāntatīkṣṇāgra) z rozwiniętymi płatkami (sujātapatra, 6.55.89-90) - ciskana siłą ramion (bhujavīrya, 3.23.31), ale wiruje z mocy ułudy (māyā) Kryszny (5.66.2) - zabija wrogów i wraca do ręki właściciela (1.216.21-30) przykład użycia: - Wisznu ścina nią głowę Rahu (Rāhu, 1.17.5-7) - Wisznu tnie nią antybogów na kawałki, a czasem ich pali (1.17.18-28) - Kryszna zabija antybogów i zwierzęta w lesie Khandawa (1.218.26-27, 1.219.2-7) - Kryszna obciął nią głowę Śiśupali (Śiśupāla, 3.15.3-13) - Kryszna zabija nią Śalwę (Śālva), ciska używając siły ramion, ćakra przecina miasto Saubha na pół jak piła kolumnę i wraca do rąk Kryszny, następnie ciśnięta siłą ramion (bhujavīrya) przecina Śalwę (3.23.28-36) - Kryszna prosi Satjakiego, by umieścił ją w rydwanie wraz z innymi broniami przed wyjazdem do Hastinapury (5.81.12) - jako jedna z broni, którą dzierży Kryszna rozsierdzony na Kaurawów w ich sali zgromadzeń, inne bronie to: gadā, śakti (włócznia), śārṅga (łuk), lāṅgala (radło), nandaka (miecz) (5.129.9-10) - Kryszna zamierza nią zabić Bhiszmę, wznosi ćakrę (rathāṅga), zeskakuje z rydwanu i biegnie ku niemu, powstrzymuje go Ardźuna (6.55.63-101)
- ćakrą walczy Abhimanju, gdy zostaje pozbawiony innych broni (7.47.38-40) - Ghatotkaća ciska ćakrę w Karnę, ten pokonuje ją strzałami (7.150.43-44) |
śakti |
właściciel: Indra / Karttikeja
inne nazwy: vāsavī sukcesja: - Indra wymienia ją za zbroję (kavaca) i kolczyki (kuṇḍala) Karny (3.294.20-33) - Indra podarował Karttikeji podczas jego namaszczenia (9.45.41) działanie: - włócznia niezawodnie zabija wroga, przeciw któremu została ciśnięta - jest jednorazowa (ekagnī) – po zabiciu wroga wraca do Indry (7.158.2) - uderzenie przypomina upadek meteoru lub gromu - wypuszczona tworzy wiele innych dzid - pali ogniem - użyta bezmyślnie zabija ciskającego przykład użycia: - Karna zabija nią Ghatotkaćę – Ghatotkaća staje się wielki, śakti niszczy jego ułudę i przeszywa pierś (7.154.48-57) - Karttikeja użył jej przeciw Tarace (Tāraka, 9.45.60-70) |
śūla |
właściciel: Śiwa (Śūlapāṇi, Śūlin, Śūlāṅka, Triśūlapāṇi)
inne nazwy: triśūla sukcesja: - posiada ją również Nandin (13.14.144) działanie (13.14.131-136): - trójząb (triśikha) o ostrym szczycie (atitīkṣṇāgra) - może rozedrzeć ziemię, wysuszyć ocean, pochłonąć świat - jako uosobiona postać: ma barwę ognia bez dymu (vidhūma), jest czarna, jest niczym słońce podczas zniszczenia świata, trzyma węże w dłoni (sarpahasta) - równa lub przewyższająca paśupatę (pāśupata) |
tvāṣṭra |
właściciel: Cieśla (Tvaṣṭṛ)
sukcesja: - zna ją tylko Ardźuna i Kryszna (6.116.38-39) działanie: - tworzy tysiące postaci identycznych z wypuszczającym pocisk - wrogowie zabijają się nawzajem widząc w towarzyszach swego oponenta - niszczy strzały wrogów i ich zabija przykład użycia: - Ardźuna przeciw wespół przysięgającym (saṁśaptaka, 7.18.11-15) – tworzy liczne postacie Kryszny i Ardźuny - Bhima przeciw Alambuszy, niszczy jego iluzje (māyā), tworzy tysiące strzał (7.83.34-36) - Drona przeciw Judhiszthirze (7.132.29-30) - Drona przeciw Ardźunie (7.163.28) |
vaiṣṇavāstra |
właściciel: Wisznu
inne nazwy: vaiṣṇava sukcesja: - Ziemia (Bhūmi) prosi o nią dla swego syna Naraki (Naraka), od niego dziedziczy ją władca Pragdźjotiszy (Prāgjyotiṣa, 7.28.26-33) przykład użycia: - Pragdźjotisza przyzywa ją do ankusa (aṅkuśa) i ciska w Ardźunę, Kryszna nadstawia swą pierś i broń zmienia się w girlandę (7.28.16-18) |
vajra |
właściciel: Indra (Vajrin, Vajrabhṛt, Vajrapāṇin)
inne nazwy: kuliśa, aśani - różna od gromu (aśani) stworzonego przez Rudrę, którym włada Ghatotkaća (1.150.90-93) powstanie: - gdy Kalejowie (Kāleya) pod przywództwem Wrytry (Vṛtra) zaatakowali Indrę, ten wysłał bogów po kości Dadhićego (Dadhica) – Cieśla (Tvaṣṭṛ) wyrabia z nich bronie (3.98.3-24) - Indra szuka właściwej broni, z kości Dadhićego wytwarza następujące bronie: vajra, daṇḍa, cakra, gadā (9.50.25-33) - stworzona, by zabić Wiśwarupę – trójgłowego syna Cieśli (Viśvarūpa, 12.329.25-27) sukcesja: - Arjuna otrzymuje wiedzę o niej od Indry (3.89.12) działanie: - identyfikowana z toporem – obcina głowy - identyfikowana z gromem (aśani) – Indra atakuje nią wraz z burzą i deszczem (14.10.1-16) - rozbija głowy na kawałki (np. 2.61.63) - ma sześć końców (ṣaḍaśra) - może przybierać dowolny kształt, np. tygrysa antidotum: vāyavya, vajra przykład użycia: - Indra uderza nią w Garudę, gdy ten kradnie nektar (amṛta), Garuda stwierdza, że z szacunku dla Dadhićego upuści jedno pióro (1.29.17.23) - Indra atakuje nią Ardźunę podczas spalania lasu Khandawa (Khāṇḍava), ten odpowiada pociskiem wietrznym (vāyavya, 1.218.13-16, 29-30) - Indra zabija nią Wrytrę (3.99.1-15) - Ardźuna używa jej w walce z Niwatakawaćami, jego strzały zmieniają się w gromy (vajra, 3.169.12-17) - Indra prosi Cieślę o pomoc, ten zmienia topór w grom (5.9.27) i obcina głowę Trójgłowemu (Triśiras) toporem (5.9.15-34) - Indra zabija Wrytrę gromem schowanym w pianie, w którą wszedł Wisznu (5.10.11-29, 38) - Indra przeciw Marutom – wraz z burzą i deszczem (14.10.1-16) - Indra prosi, by się zamieniła w tygrysa i zabiła Suwarnasthiwanę (Suvarṇaṣṭhīvana, 12.31.27-34) - Ardźuna używa jej na wespół przysięgających (7.26.9-20)
- wadźry używają w walce przeciw sobie Bhima i Karna (7.113.20) - używa ich Ghatotkaća i rakszasowie (7.154.36) |
vāruṇāstra |
właściciel: Waruna (Varuṇa)
inne nazwy: salilāstra sukcesja: - Ardźuna poznaje ją w pałacu Indry (3.164.29) - znają ją: Arjuna, Rāma Jāmadagnya, Bhīṣma, Droṇa, Sātyaki, Śikhaṇḍin, Yudhiṣṭhira, Karṇa działanie: - niebo pokrywa się chmurami, nastaje ciemność - tworzy potoki wody mogące miażdżyć przeciwnika antidotum: vāyavyāstra przykład użycia: - Śakuni przeciw Ardźunie (7.29.24) - Satjaki (Sātyaki) przeciw pociskowi ogniowemu Drony (āgneya, 7.73.46-48) - Ardźuna przeciwdziała jej pociskiem wiatru (vāyavyāstra, 8.67.11) - Bhiszma miażdży nią konie rydwanu Śalwy (Śālva, 1.96.37) |
vāyavyāstra |
właściciel: bóg wiatru (Vāyu, Vāta, Mātariśvan)
inne nazwy: vāyuvarṣa, māruta sukcesja: Ardźuna zdobywa ją trzykrotnie: - od Drony, gdyż używa jej podczas turnieju ukazującego umiejętności książąt (1.125.19) - od Wiatru, po pojedynku z Kiratą (1.225.12) - otrzymał ją między innym orężem w pałacu Indry (3.164.29) - znali ją: Droṇa, Bhīṣma, Karṇa Aśvatthāman, Yudhiṣṭhira, Pāṇḍya, Kṛṣṇa (6.116.39) działanie: - wywołuje wiatr mogący unosić rydwany, słonie i wojowników, wyrywać drzewa i zabijać ludzi - odpędza złudzenie ciemności i chmur - zmiata deszcz strzał i pocisków przeciwnika antidotum: śaila przykład użycia: - Ardźuna podczas turnieju ukazującego umiejętności książąt (1.125.19) - Ardźuna podczas spalania lasu Khandawa (Khāṇḍava, 1.218.15) - Ardźuna przeciw Kaurawom (māruta, 5.140.6) - Ardźuna przeciw Trigartom, Drona odpowiada pociskiem górskim (śaila, 6.98.18-20) - Ardźuna przewiewa nią bronie wespół przysięgających – wiatr unosi ich konie, słonie i rydwany jak liście (7.18.17-23) - Niwatakawaćowie przeciw Ardźunie, ten przeciwdziała pociskiem górskim (śaila, 3.168.9-10) |
