Rzeki Gudżaratu i z nurtem ku zachodowi: Różnice pomiędzy wersjami

Z pl-MahabharataWiki
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania
imported>AndBab
Nie podano opisu zmian
imported>AndBab
Nie podano opisu zmian
Linia 1: Linia 1:
'''(od zachodu na wschód)'''
[[Plik:09 Indie środkowe.png|mały|Indie środkowe]]
 


== '''(Od zachodu na wschód)''' ==
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|'''nazwa, ilość wzmianek'''
|'''nazwa'''
|'''opis'''
|'''opis'''
|'''ilość wzmianek'''
|-
|-
|''Sarasvatī'' (216*)
|
====== ''Sarasvatī'' ======
|'''Ghaggar-Hakra, Luni, West Banas,  Sarasvati'''
|'''Ghaggar-Hakra, Luni, West Banas,  Sarasvati'''


Linia 13: Linia 15:
'''miasta''':  ''Kurukṣetra, Prabhāsa''
'''miasta''':  ''Kurukṣetra, Prabhāsa''


'''krainy''':  ''Kuru, Suraṣṭra''  
'''krainy''':  ''Kuru, Suraṣṭra''
|(216)
|-
|-
|''Oghavatī'' (12)
|
====== ''Oghavatī'' ======
|'''Pehowa''' (miejscowość)
|'''Pehowa''' (miejscowość)


Linia 23: Linia 27:


'''krainy''':  ''Kuru''
'''krainy''':  ''Kuru''
|12
|-
|-
|''Dṛṣadvatī'' (11)
|
====== ''Dṛṣadvatī'' ======
|'''Luni, West Banas, Banas, Sarasvati'''
|'''Luni, West Banas, Banas, Sarasvati'''


wg ''Manusmryti'' (2.17) wraz z Saraswati są granicami Brahmawarty (''Brahmāvarta'') – ziem cywilizacji  aryjskiej. Miała powstawać w okolicach jeziora Puszkar – wylewa się z  naczynia Brahmy. Ponieważ miała płynąć ku północy, identyfikowana jest czasem  jako Banas (''Parṇāśā''). Ponieważ  miała być dopływem Saraswati, identyfikowana jest jako Luni oraz zachodni  Banas. Zachodni Banas to prawie wyschła dziś rzeka, która powstaje w  okolicach Abu (''Arbuda'') i wpada do  zatoki Kaććh, jej dopływem jest Sarasvati płynąca przez Patan, a mająca  źródła również w okolicach Abu. Luni (''Lavaṇavāri''  – „Słonowodna”) dziś jest największą rzeką na pustyni Thar. Powstaje w  okolicach Puszkary w górach Aravalli i ginie w piaskach pustyni. Dawniej  mogła być dopływem Saraswati wpadającej  jak zachodni Banas do zatoki Kaććh.  
wg ''Manusmryti'' (2.17) wraz z Saraswati są granicami Brahmawarty (''Brahmāvarta'') – ziem cywilizacji  aryjskiej. Miała powstawać w okolicach jeziora Puszkar – wylewa się z  naczynia Brahmy. Ponieważ miała płynąć ku północy, identyfikowana jest czasem  jako Banas (''Parṇāśā''). Ponieważ  miała być dopływem Saraswati, identyfikowana jest jako Luni oraz zachodni  Banas. Zachodni Banas to prawie wyschła dziś rzeka, która powstaje w  okolicach Abu (''Arbuda'') i wpada do  zatoki Kaććh, jej dopływem jest Sarasvati płynąca przez Patan, a mająca  źródła również w okolicach Abu. Luni (''Lavaṇavāri''  – „Słonowodna”) dziś jest największą rzeką na pustyni Thar. Powstaje w  okolicach Puszkary w górach Aravalli i ginie w piaskach pustyni. Dawniej  mogła być dopływem Saraswati wpadającej  jak zachodni Banas do zatoki Kaććh.  
|11
|-
|-
|''Ghṛtavatī'' (1)
|
====== ''Ghṛtavatī'' ======
|'''Ghee'''
|'''Ghee'''


Linia 35: Linia 43:


'''kraina''':  ''Ānarta''
'''kraina''':  ''Ānarta''
|1
|-
|-
|''Palāśinī'' (1)
|
====== ''Palāśinī'' ======
|'''Madhuwanti, Uben'''
|'''Madhuwanti, Uben'''


Linia 42: Linia 52:


'''krainy''':  ''Surāṣṭra, Ānarta''
'''krainy''':  ''Surāṣṭra, Ānarta''
|1
|-
|-
|''Śvabhra'' (8*)
|
====== ''Śvabhra'' ======
|'''Sabarmati'''
|'''Sabarmati'''


Linia 49: Linia 61:


'''krainy''':  ''Surāṣṭra''
'''krainy''':  ''Surāṣṭra''
|(8)
|-
|-
|''Mahī''  (460*)
|
====== ''Mahī'' ======
|'''Mahi'''
|'''Mahi'''


Linia 56: Linia 70:


'''krainy''':  ''Surāṣṭra, Haihaya''
'''krainy''':  ''Surāṣṭra, Haihaya''
|(460)
|-
|-
|''Narmadā'' (15)
|
====== ''Narmadā'' ======
|'''Narmada'''
|'''Narmada'''


Linia 65: Linia 81:


'''krainy''':  ''Pulinda, Haihaya, Avanti''
'''krainy''':  ''Pulinda, Haihaya, Avanti''
|15
|-
|-
|''Payoṣṇī'' (8)
|
====== ''Payoṣṇī'' ======
|'''Tapti'''
|'''Tapti'''


Linia 72: Linia 90:


'''krainy''':  ''Haihaya'' i ''Vidarbha''
'''krainy''':  ''Haihaya'' i ''Vidarbha''
|8
|-
|-
|''Vāpī'' (29*)
|
====== ''Vāpī'' ======
|'''Damanganga'''
|'''Damanganga'''


niewielka  rzeka wpadająca do Zatoki Kambajskiej 140 km poniżej ujścia Narmady.  Identyfikowana na podstawie miejscowości Vapi leżącej u jej ujścia.
niewielka  rzeka wpadająca do Zatoki Kambajskiej 140 km poniżej ujścia Narmady.  Identyfikowana na podstawie miejscowości Vapi leżącej u jej ujścia.
|(29)
|}
|}
[[Category:Geografia]]
[[Category:Geografia]]
[[Category:Rzeki]]
[[Category:Rzeki]]

Wersja z 16:25, 12 lip 2021

Indie środkowe

(Od zachodu na wschód)

nazwa opis ilość wzmianek
Sarasvatī
 Ghaggar-Hakra, Luni, West Banas, Sarasvati

na wpół legendarna rzeka, bogini nauki, literatury i sztuk pięknych. Identyfikowana jako mowa (vac) i matka Wed. MBh uznaje ją za rzekę ginącą w piaskach w miejscu Winaśana (Vinaśana - zniknięcie), gdzie mieszkają Abhirowie. W górnym biegu identyfikowana jako okresowa rzeka Ghaggar-Hakra (ginąca na pustyni Thar). Swe źródła mogła mieć w górach Śiwalik w okolicy miejscowość Adi Badri (70 km na północny wschód od Kurukszetry). W dolnym biegu identyfikowana jako rzeka Luni i zachodnia Banas (Dṛṣadvatī) oraz jego dopływ płynący przez miejscowość Pata nazywany Saraswati. Pielgrzymkę Balaramy do brodów Saraswati opisuje MBh 9.33-53

miasta: Kurukṣetra, Prabhāsa

krainy: Kuru, Suraṣṭra

(216)
Oghavatī
 Pehowa (miejscowość)

dopływ Saraswati. Nad tą rzeką miało być położone miejsce pielgrzymek Prythudaka (Pṛthūdaka) identyfikowane jako Pehova (27 km na zachód od Kurukszetry)

miejsce pielgrzymkowe: Pṛthūdaka

krainy: Kuru

12
Dṛṣadvatī
 Luni, West Banas, Banas, Sarasvati

wg Manusmryti (2.17) wraz z Saraswati są granicami Brahmawarty (Brahmāvarta) – ziem cywilizacji aryjskiej. Miała powstawać w okolicach jeziora Puszkar – wylewa się z naczynia Brahmy. Ponieważ miała płynąć ku północy, identyfikowana jest czasem jako Banas (Parṇāśā). Ponieważ miała być dopływem Saraswati, identyfikowana jest jako Luni oraz zachodni Banas. Zachodni Banas to prawie wyschła dziś rzeka, która powstaje w okolicach Abu (Arbuda) i wpada do zatoki Kaććh, jej dopływem jest Sarasvati płynąca przez Patan, a mająca źródła również w okolicach Abu. Luni (Lavaṇavāri – „Słonowodna”) dziś jest największą rzeką na pustyni Thar. Powstaje w okolicach Puszkary w górach Aravalli i ginie w piaskach pustyni. Dawniej mogła być dopływem Saraswati wpadającej jak zachodni Banas do zatoki Kaććh.

11
Ghṛtavatī
 Ghee

„masłonisna”, mała rzeka w Gudżaracie zaczynająca się w jeziorze Ghee (klarowanego masła) i wpadająca do zatoki Kaććh

kraina: Ānarta

1
Palāśinī
 Madhuwanti, Uben

swój początek miała mieć przy górze Girnar (Raivataka). Jej nazwa pochodzi prawdopodobnie od drzew palaśa (palāśa)

krainy: Surāṣṭra, Ānarta

1
Śvabhra
 Sabarmati

„dziura”, „przepaść”, rzeka wypływa z okolic góry Abu, płynie przez Ahmedabad i wpływa do Zatoki Kambajskiej. W MBh termin nie występuje w znaczeniu rzeki.

krainy: Surāṣṭra

(8)
Mahī
 Mahi

płynie na południe i wpada do Zatoki Kambajskiej. Stanowi granicę krain Surasztra i Haihaja

krainy: Surāṣṭra, Haihaya

(460)
Narmadā
 Narmada

płynie na zachód i wpada do Zatoki Kambajskiej. Stanowi granicę między krainami Awanti i Haihaja. U jej ujścia leżał słynny port morski znany w starożytności – Bhrygugaććha

miasto: Bharukaccha

krainy: Pulinda, Haihaya, Avanti

15
Payoṣṇī
 Tapti

płynie na zachód i wpada do Zatoki Kambajskiej. Za nią znajdowało się północne wejście do lasu Dandaka (Daṇḍaka). Współczesna nazwa pochodzi od słowa tapatī, co w MBh jest imieniem córki  Surji i Ćhaji. Stanowi granicę krain Haihaja i Widarbha

krainy: Haihaya i Vidarbha

8
Vāpī
 Damanganga

niewielka rzeka wpadająca do Zatoki Kambajskiej 140 km poniżej ujścia Narmady. Identyfikowana na podstawie miejscowości Vapi leżącej u jej ujścia.

(29)
Źródło: „https://pl-wiki.mahabharata.ckc.uw.edu.pl/index.php?title=Rzeki_Gudżaratu_i_z_nurtem_ku_zachodowi&oldid=1767”