Podboje Sahadewy (południe) (2.28)

Podboje (digvijaya) Sahadewy.

Sahadewa (Sahadeva) na polecenie brata udaje się na południe (dakṣiṇa). Dwa pierwsze królestwa, do których wkracza (Śūrasena i Matsya), leżą na południe od krainy Kuru. Dantawakra, z którym się następnie ściera, jest władcą Karuszy (Karūṣa). Następne dwa terminy – rozbójnicy (paṭaccara) i górale (niṣāda) sugerują, że Sahadeva kroczy przez tereny górskie – może chodzić o górzyste tereny Gird rozciągające się wokół Gwalior. Wskazuje też na to podbój królestwa Dźambaki położonego nad rzeką Ćarmawati (Carmaṇvati) i krainy Kuntibhodźy. Dalsza droga bohatera prowadzi do Awanti.

Wzmiankowanie o pokonaniu władcy Pragdźjotiszy Bhagadatty (tekst spoza wydania krytycznego), wynika ze swobodnego potraktowania list krain. Fragment usunięty z wydania krytycznego, poza listą miejsc niezidentyfikowanych, wymienia Kośalę ewidentnie nie pasującą do południowego kierunku trasy. Natomiast krainy Bhodźakota i Pulinda (Bhojakoṭa, Pulinda) leżą na trakcie południowym, a Pandja i Kiszkinda (Pāṇdya, Kiṣkindhā – identyfikowana jako Hampi) są wyobrażeniem tego, co można spotkać na dalekim południu.

                                                             

Dalej tekst z wydania krytycznego wymienia krainy nad Narmadą i w Gudźaracie: Māhiṣmatī (stolica Haihaya), Surāṣṭra, Bhojakaṭa, Śūrpāraka (położona w dół od ujścia Narmady, identyfikowana jako Nalasopara). Stąd bohater wkracza do lasu Dandaka (Daṇḍaka – identyfikowany jako ogromny pas dżungli rozciągający się od prowincja Bastar w Chhattisgarh na wschodzie, do Nalasopara na zachodzie), gdzie spotyka barbarzyńców i fantastyczne człekokształtne istoty:

• wyspiarzy (sāgaradvīpavāsa)
• dzieci barbarzyńców (mleecchayonija),
• górali (niṣāda),
• ludożerców (puruṣāda),
• okrywających się uszami (karṇaprāvaraṇa),
• czarnogębych (kālamukha),
• dzieci demonów (rākṣasayoni),
• jednonogich (ekapāda),
• mieszkańców dziupli (vṛkṣakoṭaraśāyin).

Wśród wymienionych na liście regionów warto wspomnieć krainy: Aśmaka (położona nad Godawari, na południe od Widarbhy – stolica identyfikowana jako Bodhan), Pāṇḍya, Draviḍa i Kerala. Świadczą one o znajomości nazw krain południowych przynajmniej na pewnym etapie redakcji tekstu.

Dalej następuje długa interpolacja (wyrzucona z wydania krytycznego), podczas której nasz bohater podróżuje po dalekim południu przez krainę Ćola, rzekę Kaweri(Kāverī), aż na Lankę (Laṅkā), gdzie spotyka się z bohaterem Ramajany Wibhiszaną. Fragment bogaty jest w opisy lasów, ale nie wnosi wiele informacji geograficznych.

Lista krain podbitych przez Sahadewę

nr	kraina / lud	stolica	władca	komentarz
1	Śūrasena
2	Matsya
3			Dantavakra, Sumitra	pierwszy jest królem, drugi jego synem
4	Paṭaccara			rozbójnicy
5	Niṣāda		Gośṛṅga, Śreṇimant	górale
6	Navarāṣṭra
7	Kuntibhoja
8			syn Dźambhaki (Jambhaka)	nad rzeką Ćarmawati (Carmaṇvatī) wróg Wasudewy
9			Bhagadatta, Seka, Aparaseka
10	Avanti		Vinda, Anuvinda	nad rzeką Narmada
11		Bhojakaṭa	Bhīṣmaka
12	Kośala, Veṇātaṭa, Nāṭakeya, Herambaka
13	Mārudha, Ramyagāma
14	Nācīna, Arbuka, Āṭavika
15	Vāta, Pulinda
16	Pāṇḍya
17	Kiṣkindhā		Mainda, Dvivida
18		Māhiṣmatī	Nīla	podczas zmagać otrzymuje wsparcie od Ognia, któremu oddał rękę swej córki
19	Tripura
20	Potana
21	Surāṣṭra		Āhṛti, Kauśikācārya
22	Bhojakaṭa		Rukmin, Bhīṣmaka,
23	Śūrpāraka
24	Upakṛtāhvaya
25	Daṇḍaka			wyspiarze (sāgaradvīpavāsa) dzieci barbarzyńców (mleecchayonija), górale (niṣāda), ludożercy (puruṣāda), okrywający się uszami (karṇaprāvaraṇa), czarnogębi (kālamukha), dzieci demonów (rākṣasayoni),
26				jednonodzy (ekapāda), mieszkańcy dziupli (vṛkṣakoṭaraśāyin)
27	Kollagiri			nazwa góry
28	Muracīpattana
29	Tāmra (dvīpa)			wyspa zwana Miedzianą
30	Rāmaka			góra
31			Timiṃgila
32		Saṃjayantī, Picchaṇḍa, Karahāṭaka		jednonodzy (ekapāda), mieszkańcy lasu (vanavāsin)
33	Bhṛgukaccha			barbarzyńcy (barbara), pāraśa, wyspiarze (dvīpavasa), Tūlaka, Darada, Sindhura
34	Aśmaka
35	Mūlaka
36	Vidarbha
37	Kusṛtivītajña			mieszkający na szlaku południowym (dakṣiṇāpatha)
38	Pāṇḍya, Draviḍa, Coḍrakerala
39	Siṃhaladvīpaka, Ghaṭotkaca			krainy położone na skraju oceanu
40	Roma, Yavana
41	Kānanadvīpaka, Tāmraparṇī, Kanyātīrtha
42	Bhṛgukaccha, Paulastya, Vibhīṣaṇa

• Na szaro zaznaczono tekst spoza wydania krytycznego.