Podboje Sahadewy (południe) (2.28): Różnice pomiędzy wersjami

Z pl-MahabharataWiki
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania
imported>AndBab
Nie podano opisu zmian
imported>AndBab
 
(Nie pokazano 5 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika)
Linia 9: Linia 9:
Dalej tekst z wydania krytycznego wymienia krainy nad Narmadą i w Gudźaracie: ''Māhiṣmatī'' (stolica ''Haihaya''), ''Surāṣṭra,'' ''Bhojakaṭa, Śūrpāraka'' (położona w dół od ujścia Narmady, identyfikowana jako Nalasopara). Stąd bohater wkracza do lasu Dandaka (''Daṇḍaka'' – identyfikowany jako ogromny pas dżungli rozciągający się od prowincja Bastar w Chhattisgarh na wschodzie, do Nalasopara na zachodzie), gdzie spotyka barbarzyńców i fantastyczne człekokształtne istoty:
Dalej tekst z wydania krytycznego wymienia krainy nad Narmadą i w Gudźaracie: ''Māhiṣmatī'' (stolica ''Haihaya''), ''Surāṣṭra,'' ''Bhojakaṭa, Śūrpāraka'' (położona w dół od ujścia Narmady, identyfikowana jako Nalasopara). Stąd bohater wkracza do lasu Dandaka (''Daṇḍaka'' – identyfikowany jako ogromny pas dżungli rozciągający się od prowincja Bastar w Chhattisgarh na wschodzie, do Nalasopara na zachodzie), gdzie spotyka barbarzyńców i fantastyczne człekokształtne istoty:


- wyspiarzy (''sāgaradvīpavāsa'')
* wyspiarzy (''sāgaradvīpavāsa'')
 
* dzieci barbarzyńców (''mleecchayonija''),
- dzieci barbarzyńców (''mleecchayonija''),
* górali (''niṣāda''),
 
* ludożerców (''puruṣāda''),
- górali (''niṣāda''),
* okrywających się uszami (''karṇaprāvaraṇa''),
 
* czarnogębych (''kālamukha''),
- ludożerców (''puruṣāda''),
* dzieci demonów (''rākṣasayoni''),
 
* jednonogich (''ekapāda''),
- okrywających się uszami (''karṇaprāvaraṇa''),
* mieszkańców dziupli (''vṛkṣakoṭaraśāyin'').
 
- czarnogębych (''kālamukha''),
 
- dzieci demonów (''rākṣasayoni''),
 
- jednonogich (''ekapāda''),
 
- mieszkańców dziupli (''vṛkṣakoṭaraśāyin'').


Wśród wymienionych na liście regionów warto wspomnieć krainy: ''Aśmaka'' (położona nad Godawari, na południe od Widarbhy – stolica identyfikowana jako Bodhan), ''Pāṇḍya, Draviḍa'' i ''Kerala''. Świadczą one o znajomości nazw krain południowych przynajmniej na pewnym etapie redakcji tekstu.
Wśród wymienionych na liście regionów warto wspomnieć krainy: ''Aśmaka'' (położona nad Godawari, na południe od Widarbhy – stolica identyfikowana jako Bodhan), ''Pāṇḍya, Draviḍa'' i ''Kerala''. Świadczą one o znajomości nazw krain południowych przynajmniej na pewnym etapie redakcji tekstu.
Linia 32: Linia 24:
Dalej następuje długa interpolacja (wyrzucona z wydania krytycznego), podczas której nasz bohater podróżuje po dalekim południu przez krainę Ćola'','' rzekę Kaweri(''Kāverī'')'','' aż na Lankę (''Laṅkā''), gdzie spotyka się z bohaterem Ramajany Wibhiszaną. Fragment bogaty jest w opisy lasów, ale nie wnosi wiele informacji geograficznych.
Dalej następuje długa interpolacja (wyrzucona z wydania krytycznego), podczas której nasz bohater podróżuje po dalekim południu przez krainę Ćola'','' rzekę Kaweri(''Kāverī'')'','' aż na Lankę (''Laṅkā''), gdzie spotyka się z bohaterem Ramajany Wibhiszaną. Fragment bogaty jest w opisy lasów, ale nie wnosi wiele informacji geograficznych.


== Lista krain podbitych przez Sahadewę ==
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|'''nr'''
! style="text-align: center;"|'''nr'''
|'''kraina/lud'''
! style="text-align: center;"|'''kraina / lud'''
|'''stolica'''
! style="text-align: center;"|'''stolica'''
|'''władca'''
! style="text-align: center;"|'''władca'''
|'''komentarz'''
! style="text-align: center;"|'''komentarz'''
|-
|-
|1
|1
Linia 55: Linia 48:
|
|
|''Dantavakra, Sumitra''  
|''Dantavakra, Sumitra''  
|<nowiki>- pierwszy jest  królem, drugi jego synem</nowiki>
|
* pierwszy jest  królem, drugi jego synem
|-
|-
|4
|4
Linia 61: Linia 55:
|
|
|
|
|<nowiki>- rozbójnicy</nowiki>
|
* rozbójnicy
|-
|-
|5
|5
Linia 67: Linia 62:
|
|
|''Gośṛṅga'', ''Śreṇimant''
|''Gośṛṅga'', ''Śreṇimant''
|<nowiki>- górale</nowiki>
|
* górale
|-
|-
|6
|6
Linia 85: Linia 81:
|
|
|syn Dźambhaki (''Jambhaka'')
|syn Dźambhaki (''Jambhaka'')
|<nowiki>- nad rzeką  Ćarmawati (</nowiki>''Carmaṇvatī'')
|
 
* nad rzeką  Ćarmawati (''Carmaṇvatī'')
''-'' wróg Wasudewy
* wróg Wasudewy
|-
|-
|9
|9
|
|
|
|
|''Bhagadatta'', ''Seka, Aparaseka''
|<span style="color: grey;"> ''Bhagadatta'', ''Seka, Aparaseka''
|
|
|-
|-
Linia 99: Linia 95:
|
|
|''Vinda, Anuvinda''
|''Vinda, Anuvinda''
|<nowiki>- nad rzeką Narmada</nowiki>
|
* nad rzeką Narmada
|-
|-
|11
|11
|
|
|''Bhojakaṭa''
|<span style="color: grey;"> ''Bhojakaṭa''
|''Bhīṣmaka''
|<span style="color: grey;"> ''Bhīṣmaka''
|
|
|-
|-
|12
|12
|''Kośala,  Veṇātaṭa, Nāṭakeya, Herambaka''
|<span style="color: grey;"> ''Kośala,  Veṇātaṭa,''
<span style="color: grey;"> ''Nāṭakeya, Herambaka''
|
|
|
|
Linia 114: Linia 112:
|-
|-
|13
|13
|''Mārudha,  Ramyagāma''
|<span style="color: grey;"> ''Mārudha,  Ramyagāma''
|
|
|
|
Linia 120: Linia 118:
|-
|-
|14
|14
|''Nācīna,''  
|<span style="color: grey;"> ''Nācīna,''  


''Arbuka,''  
<span style="color: grey;"> ''Arbuka,''  


''Āṭavika''
<span style="color: grey;"> ''Āṭavika''
|
|
|
|
Linia 130: Linia 128:
|-
|-
|15
|15
|''Vāta,''  
|<span style="color: grey;"> ''Vāta,''  


''Pulinda''
<span style="color: grey;"> ''Pulinda''
|
|
|
|
Linia 138: Linia 136:
|-
|-
|16
|16
|''Pāṇḍya''
|<span style="color: grey;"> ''Pāṇḍya''
|
|
|
|
Linia 144: Linia 142:
|-
|-
|17
|17
|''Kiṣkindhā''
|<span style="color: grey;"> ''Kiṣkindhā''
|
|
|''Mainda, Dvivida''
|''Mainda, Dvivida''
Linia 153: Linia 151:
|''Māhiṣmatī''
|''Māhiṣmatī''
|''Nīla''
|''Nīla''
|<nowiki>- podczas zmagać otrzymuje wsparcie od Ognia,  któremu oddał rękę swej córki</nowiki>
|
* podczas zmagać otrzymuje wsparcie od Ognia,  któremu oddał rękę swej córki
|-
|-
|19
|19
Linia 195: Linia 194:
|
|
|
|
|<nowiki>- wyspiarze (</nowiki>''sāgaradvīpavāsa'')
|
 
* wyspiarze (''sāgaradvīpavāsa'')
- dzieci  barbarzyńców (''mleecchayonija''),
* dzieci  barbarzyńców (''mleecchayonija''),
 
* górale (''niṣāda''),
- górale (''niṣāda''),
* ludożercy (''puruṣāda''),
 
* okrywający się  uszami (''karṇaprāvaraṇa''),
- ludożercy (''puruṣāda''),
* czarnogębi (''kālamukha''),
 
* dzieci demonów (''rākṣasayoni''),
- okrywający się  uszami (''karṇaprāvaraṇa''),
 
- czarnogębi (''kālamukha''),
 
- dzieci demonów (''rākṣasayoni''),
|-
|-
|26
|26
Linia 213: Linia 207:
|
|
|
|
|<nowiki>- jednonodzy (</nowiki>''ekapāda''),
|
 
* <span style="color: grey;"> jednonodzy (''ekapāda''),
- mieszkańcy dziupli (''vṛkṣakoṭaraśāyin'')
* <span style="color: grey;"> mieszkańcy dziupli (''vṛkṣakoṭaraśāyin'')
|-
|-
|27
|27
Linia 221: Linia 215:
|
|
|
|
|<nowiki>- nazwa góry</nowiki>
|
* nazwa góry
|-
|-
|28
|28
Linia 233: Linia 228:
|
|
|
|
|<nowiki>- wyspa zwana  Miedzianą</nowiki>
|
* wyspa zwana  Miedzianą
|-
|-
|30
|30
Linia 239: Linia 235:
|
|
|
|
|<nowiki>- góra</nowiki>
|
* góra
|-
|-
|31
|31
Linia 249: Linia 246:
|32
|32
|
|
|''Saṃjayantī, Picchaṇḍa, Karahāṭaka''
|''Saṃjayantī,''
''Picchaṇḍa,''
 
''Karahāṭaka''
|
|
|<nowiki>- jednonodzy (</nowiki>''ekapāda''),
|
 
* jednonodzy (''ekapāda''),
- mieszkańcy lasu  (''vanavāsin'')
* mieszkańcy lasu  (''vanavāsin'')
|-
|-
|33
|33
|''Bhṛgukaccha''
|<span style="color: grey;"> ''Bhṛgukaccha''
|
|
|
|
|''-'' barbarzyńcy (''barbara'')'',''  
|
 
* <span style="color: grey;"> barbarzyńcy (''barbara'')'',''
''- pāraśa,''
* <span style="color: grey;"> ''pāraśa,''
 
* <span style="color: grey;"> wyspiarze (''dvīpavasa'')'',''
''-'' wyspiarze (''dvīpavasa'')'',''  
* <span style="color: grey;"> ''Tūlaka,''
 
* <span style="color: grey;"> ''Darada,''
''- Tūlaka,''
* <span style="color: grey;"> ''Sindhura''
 
''- Darada,''
 
''-  Sindhura''
|-
|-
|34
|34
|''Aśmaka''
|<span style="color: grey;"> ''Aśmaka''
|
|
|
|
Linia 278: Linia 274:
|-
|-
|35
|35
|''Mūlaka''
|<span style="color: grey;"> ''Mūlaka''
|
|
|
|
Linia 284: Linia 280:
|-
|-
|36
|36
|''Vidarbha''
|<span style="color: grey;"> ''Vidarbha''
|
|
|
|
Linia 290: Linia 286:
|-
|-
|37
|37
|''Kusṛtivītajña''
|<span style="color: grey;"> ''Kusṛtivītajña''
|
|
|
|
|
|<nowiki>- mieszkający na szlaku południowym (</nowiki>''dakṣiṇāpatha'')
* <span style="color: grey;"> mieszkający na szlaku południowym (''dakṣiṇāpatha'')
|-
|-
|38
|38
Linia 302: Linia 299:
|-
|-
|39
|39
|''Siṃhaladvīpaka,  Ghaṭotkaca''
|<span style="color: grey;"> ''Siṃhaladvīpaka,  Ghaṭotkaca''
|
|
|
|
|
|<nowiki>- krainy położone na skraju oceanu</nowiki>
* <span style="color: grey;"> krainy położone na skraju oceanu
|-
|-
|40
|40
Linia 314: Linia 312:
|-
|-
|41
|41
|''Kānanadvīpaka, Tāmraparṇī, Kanyātīrtha''
|<span style="color: grey;"> ''Kānanadvīpaka,''
<span style="color: grey;"> ''Tāmraparṇī, Kanyātīrtha''
|
|
|
|
Linia 320: Linia 319:
|-
|-
|42
|42
|''Bhṛgukaccha, Paulastya, Vibhīṣaṇa''
|''Bhṛgukaccha,''
''Paulastya, Vibhīṣaṇa''
|
|
|
|
Linia 326: Linia 326:
|}
|}


* <small>Na szaro zaznaczono tekst spoza wydania krytycznego.</small>
* <span style="color: grey;"> <small>Na szaro zaznaczono tekst spoza wydania krytycznego.</small>
[[Category:Podboje]]
[[Category:Podboje]]
[[Category:Geografia]]
[[Category:Geografia]]

Aktualna wersja na dzień 18:08, 30 lip 2021

Podboje (digvijaya) Sahadewy.

Sahadewa (Sahadeva) na polecenie brata udaje się na południe (dakṣiṇa). Dwa pierwsze królestwa, do których wkracza (Śūrasena i Matsya), leżą na południe od krainy Kuru. Dantawakra, z którym się następnie ściera, jest władcą Karuszy (Karūṣa). Następne dwa terminy – rozbójnicy (paṭaccara) i górale (niṣāda) sugerują, że Sahadeva kroczy przez tereny górskie – może chodzić o górzyste tereny Gird rozciągające się wokół Gwalior. Wskazuje też na to podbój królestwa Dźambaki położonego nad rzeką Ćarmawati (Carmaṇvati) i krainy Kuntibhodźy. Dalsza droga bohatera prowadzi do Awanti.


Wzmiankowanie o pokonaniu władcy Pragdźjotiszy Bhagadatty (tekst spoza wydania krytycznego), wynika ze swobodnego potraktowania list krain. Fragment usunięty z wydania krytycznego, poza listą miejsc niezidentyfikowanych, wymienia Kośalę ewidentnie nie pasującą do południowego kierunku trasy. Natomiast krainy Bhodźakota i Pulinda (Bhojakoṭa, Pulinda) leżą na trakcie południowym, a Pandja i Kiszkinda (Pāṇdya, Kiṣkindhā – identyfikowana jako Hampi) są wyobrażeniem tego, co można spotkać na dalekim południu.

                                                             

Dalej tekst z wydania krytycznego wymienia krainy nad Narmadą i w Gudźaracie: Māhiṣmatī (stolica Haihaya), Surāṣṭra, Bhojakaṭa, Śūrpāraka (położona w dół od ujścia Narmady, identyfikowana jako Nalasopara). Stąd bohater wkracza do lasu Dandaka (Daṇḍaka – identyfikowany jako ogromny pas dżungli rozciągający się od prowincja Bastar w Chhattisgarh na wschodzie, do Nalasopara na zachodzie), gdzie spotyka barbarzyńców i fantastyczne człekokształtne istoty:

  • wyspiarzy (sāgaradvīpavāsa)
  • dzieci barbarzyńców (mleecchayonija),
  • górali (niṣāda),
  • ludożerców (puruṣāda),
  • okrywających się uszami (karṇaprāvaraṇa),
  • czarnogębych (kālamukha),
  • dzieci demonów (rākṣasayoni),
  • jednonogich (ekapāda),
  • mieszkańców dziupli (vṛkṣakoṭaraśāyin).

Wśród wymienionych na liście regionów warto wspomnieć krainy: Aśmaka (położona nad Godawari, na południe od Widarbhy – stolica identyfikowana jako Bodhan), Pāṇḍya, Draviḍa i Kerala. Świadczą one o znajomości nazw krain południowych przynajmniej na pewnym etapie redakcji tekstu.


Dalej następuje długa interpolacja (wyrzucona z wydania krytycznego), podczas której nasz bohater podróżuje po dalekim południu przez krainę Ćola, rzekę Kaweri(Kāverī), aż na Lankę (Laṅkā), gdzie spotyka się z bohaterem Ramajany Wibhiszaną. Fragment bogaty jest w opisy lasów, ale nie wnosi wiele informacji geograficznych.

Lista krain podbitych przez Sahadewę

nr kraina / lud stolica władca komentarz
1 Śūrasena
2 Matsya
3 Dantavakra, Sumitra
  • pierwszy jest królem, drugi jego synem
4 Paṭaccara
  • rozbójnicy
5 Niṣāda Gośṛṅga, Śreṇimant
  • górale
6 Navarāṣṭra
7 Kuntibhoja
8 syn Dźambhaki (Jambhaka)
  • nad rzeką Ćarmawati (Carmaṇvatī)
  • wróg Wasudewy
9 Bhagadatta, Seka, Aparaseka
10 Avanti Vinda, Anuvinda
  • nad rzeką Narmada
11 Bhojakaṭa Bhīṣmaka
12 Kośala, Veṇātaṭa,

Nāṭakeya, Herambaka

13 Mārudha, Ramyagāma
14 Nācīna,

Arbuka,

Āṭavika

15 Vāta,

Pulinda

16 Pāṇḍya
17 Kiṣkindhā Mainda, Dvivida
18 Māhiṣmatī Nīla
  • podczas zmagać otrzymuje wsparcie od Ognia, któremu oddał rękę swej córki
19 Tripura
20 Potana
21 Surāṣṭra Āhṛti, Kauśikācārya
22 Bhojakaṭa Rukmin, Bhīṣmaka,
23 Śūrpāraka
24 Upakṛtāhvaya
25 Daṇḍaka
  • wyspiarze (sāgaradvīpavāsa)
  • dzieci barbarzyńców (mleecchayonija),
  • górale (niṣāda),
  • ludożercy (puruṣāda),
  • okrywający się uszami (karṇaprāvaraṇa),
  • czarnogębi (kālamukha),
  • dzieci demonów (rākṣasayoni),
26
  • jednonodzy (ekapāda),
  • mieszkańcy dziupli (vṛkṣakoṭaraśāyin)
27 Kollagiri
  • nazwa góry
28 Muracīpattana
29 Tāmra (dvīpa)
  • wyspa zwana Miedzianą
30 Rāmaka
  • góra
31 Timiṃgila
32 Saṃjayantī,

Picchaṇḍa,

Karahāṭaka

  • jednonodzy (ekapāda),
  • mieszkańcy lasu (vanavāsin)
33 Bhṛgukaccha
  • barbarzyńcy (barbara),
  • pāraśa,
  • wyspiarze (dvīpavasa),
  • Tūlaka,
  • Darada,
  • Sindhura
34 Aśmaka
35 Mūlaka
36 Vidarbha
37 Kusṛtivītajña
  • mieszkający na szlaku południowym (dakṣiṇāpatha)
38 Pāṇḍya, Draviḍa, Coḍrakerala
39 Siṃhaladvīpaka, Ghaṭotkaca
  • krainy położone na skraju oceanu
40 Roma, Yavana
41 Kānanadvīpaka,

Tāmraparṇī, Kanyātīrtha

42 Bhṛgukaccha,

Paulastya, Vibhīṣaṇa

  • Na szaro zaznaczono tekst spoza wydania krytycznego.
Źródło: „https://pl-wiki.mahabharata.ckc.uw.edu.pl/index.php?title=Podboje_Sahadewy_(południe)_(2.28)&oldid=1741”