Tekst źródłowy strony Kategoria:Amukta – do walki wręcz

[[Category:Broń]]
Do broni wykorzystywanej w walce wręcz zaliczymy: maczugę, miecz i puginał. Są to szerokie kategorie, które posiadają liczne podtypy. Niestety MBh pozostawia czytelnika na tym wysokim poziomie ogólności.

'''[[Gaḍa – maczuga|Maczuga]]''' jako broń obuchowa była w Indiach powszechna. Świadczy o tym ilość wzmianek w tekstach, opisy toczonych nią pojedynków oraz obecność w rzeźbie. Bitwę na polu Kuru kończy pojedynek na maczugi dwóch największych oponentów: Durjodhany i Bhimy (9.54-58). Maczugi ukazywane w rzeźbie indyjskiej znacznie różnią się od buław spotykanych na reliefach asyryjskich i perskich. Co ciekawe, nie spotykamy też na nich maczugi dziś najczęściej kojarzonej z Indiami – o dużej okrągłej głowicy i wyciągniętym stylisku. Przedstawione maczugi to długie walcowate pałki, o krótkiej rękojeści rozszerzające się lekko ku górze. Walka nimi wymagała sporej siły, a znacznie mniej finezji.

'''[[Khaḍga – miecz|Miecz]]''' nie jest w eposie jedną z dominujących broni, ale doczekał się kilku pięknych opisów użycia. Do najlepszych należy pojedynek Abhimanju z Dźajadrathą (7.13.50-70). Nie mamy niestety wielu informacji o rodzajach i wyglądzie mieczy w MBh. Choć ''nistriṃśa'' w późniejszej literaturze uważany jest za osobną kategorię (miecz zakrzywiony – prawdopodobnie w kierunku ostrza), to MBh używa tego terminu synonimicznie z pozostałymi.

'''[[Churī – puginał|Puginał]]''' praktycznie nie występuje w MBh. Może to świadczyć o niskim szacunku do tej krótkiej broni lub jej identyfikacji z mieczem (jedna z najpopularniejszych sanskryckich nazw na puginał to ''asiputrikā'' – „córka miecza”). Osobną kategorią puginału jest ''nakhara'' – jak wskazuje na to jej nazwa – mogła przypominać pazur.  

{| class="wikitable"
! style="text-align: center;"|'''nazwa polska'''
! style="text-align: center;"|'''nazwa sanskrycka'''
! style="text-align: center;"|'''liczba wzmianek w MBh'''
! style="text-align: center;"|'''typowy wygląd'''
|-
|[[Gaḍa – maczuga|maczuga]]
|''gadā'' 

''daṇḍa'' 

''parigha'' 

''musala'' 
|646

442*

117

63
|[[Plik:01 gada.png|bezramki|103x103px]]
|-
|[[Khaḍga – miecz|miecz]]
|''khaḍga'' 

''asi'' 

''nistriṁśa'' 
|232

217

71
|[[Plik:02 miecz mandalagra.jpg|bezramki|150x150px]]
|-
|[[Churī – puginał|puginał]]
|''nakhara'' 

''churī'' 

''kṣurapra'' 
|10

1

62*
|[[Plik:03 ćurika.jpg|bezramki|100x100px]]
|}

* <small>*Liczba z gwiazdką oznacza, że kategoria jest homonimem – ma również inne znaczenia, a więc liczba wzmianek nie jest ścisła.</small>
* <small>Rekonstrukcja wyglądu na podstawie rzeźb z Nagarjunakondy (Murthy, 1966, s. 212)<ref>Murthy, K. K. (1966). Weapons of War in the Sculptures of Nāgārjunakoṇḍa. ''Artibus Asiae'', ''28''(2/3), 211–218. JSTOR. https://doi.org/10.2307/3249355.</ref>.</small>

== <big>Przypisy</big> ==